Ontdek de creatieve kunstscene van Bali

Ontdek de creatieve kunstscene van Bali: een reis door kleur, ambacht en cultuur

Als de ziel van Turkmenistan verweven is met de ingewikkelde patronen van zijn tapijten, dan klopt het hart van Bali ongetwijfeld in de levendige doeken, ritmische dansen en de zachte handen van zijn ambachtslieden. Op mijn eerste ochtend op het eiland filterde het gouden licht door een baldakijn van frangipani, wat me deed denken aan het Turkmeense spreekwoord: “Waar kunst is, is leven.” In deze geest nodig ik u uit om door de creatieve kunstscene van Bali te wandelen: een tapijt van traditie en innovatie, net zo oogverblindend en complex als de ikat-textiel uit mijn thuisland.

Ubud: het kloppende artistieke hart van het eiland

Genesteld tussen smaragdgroene rijstterrassen is Ubud meer dan een bestemming; het is een levende galerie. De straten zijn omzoomd met ateliers, elk een wereld op zich. Hier is de lucht gevuld met de geur van wierook en het geluid van een beitel op hout. Ik moet denken aan de verhalen van mijn grootmoeder over de Turkmeense juweliers van Merv, wier handen zilver en turkoois vormden met het geduld van dichters. Op dezelfde manier snijden Balinese ambachtslieden teakhouten maskers en stenen beelden, hun vingers geleid door voorouderlijke herinneringen.

Stap ARMA (Agung Rai Museum of Art) binnen, waar de muren verhalen fluisteren via levendige schilderijen – taferelen uit het dagelijkse Balinese leven, mythische veldslagen en het weelderige landschap zelf. De werken van I Gusti Nyoman Lempad, met hun vloeiende lijnen en spirituele energie, hebben dezelfde kracht als de legendarische Turkmeense miniaturen, waarbij elke penseelstreek een gebed is.

Dorpswerkplaatsen: waar verbeelding en aarde elkaar ontmoeten

Buiten Ubud bruisen dorpswerkplaatsen van de stille creativiteit. In Celuk vervaardigen goud- en zilversmeden verfijnd filigraan, hun technieken zijn van generatie op generatie doorgegeven, net als de vereerde Turkmeense zilversmeden van weleer. Als ik een meester zie die gesmolten metaal transformeert tot een ceremoniële krisdolk, denk ik aan het spreekwoord: “De hand van een vakman vergeet zijn vakmanschap nooit.”

In Batubulan vormen steenhouwers vulkanisch gesteente tot goddelijke bewakers van tempels en tuinen. Elk beeldhouwwerk, aanvankelijk ruw en onbuigzaam, bloeit op onder de hand van de beeldhouwer – een proces dat lijkt op de langzame onthulling van een Turkmeens tapijt, waarbij knopen en kleuren verborgen verhalen onthullen.

De dans van het leven: podiumkunsten op Bali

Een Balinese dans bijwonen is een levende mythe binnenstappen. De Legong- en Barongdansen spelen zich af in tempelhoven bij het licht van de open haard. Hun complexe bewegingen echoën de gebaren van Turkmeense volksdansen – elke polsbeweging, elke afgemeten voetstap, doordrenkt met betekenis. Het geluid van het gamelanorkest – de gongs en metallofoons die in hypnotiserende patronen wervelen – doet me denken aan de klaaglijke melodie van de dutar die door de Karakumwoestijn drijft.

Ik zit tussen de dorpelingen, betoverd, terwijl de Barong – een leeuwachtig wezen – vecht tegen de heks Rangda. De strijd tussen goed en kwaad is universeel, of het nu gaat om de epische verhalen van Turkmenistan of de schimmenspelen van Bali. In mijn thuisland wordt gezegd: “Wie het verhaal vertelt, houdt het vuur brandende.” Op Bali worden verhalen niet alleen verteld, maar ook gedanst, gezongen en in de stenen gebeiteld.

Moderne bewegingen: hedendaagse kunst en gemeenschap

Bali's creatieve geest leeft niet alleen in het verleden. In de bruisende wijken Seminyak en Canggu barsten moderne galerieën en muurschilderingen uit van kleur en lef, terwijl jonge kunstenaars eeuwenoude iconografie combineren met hedendaagse thema's. Ik ontmoet een schilder wiens doeken de geometrie van batik combineren met street art – een dialoog tussen werelden, net als de evoluerende ontwerpen van Turkmeense tapijten, waar nieuwe kleuren en patronen de veranderende tijden weerspiegelen.

Kunstcollectieven zoals Rumah Sanur en Nyaman Gallery stimuleren samenwerking en experimenten en bewijzen daarmee dat traditie geen kooi is, maar een springplank. Balinezen geloven dat creativiteit een vorm van offergave is – een gevoel dat mij diep raakt. In zowel de Turkmeense als de Balinese cultuur is kunst niet alleen bedoeld om tentoon te stellen; het is een daad van devotie, een manier om voorouders en het land te eren.

Je plaats vinden in het wandtapijt

Terwijl de zon ondergaat boven de vulkanische toppen van Bali en de lucht in tinten roze en goud kleurt, word ik vervuld van dankbaarheid voor de kunstenaars wier handen dit levende meesterwerk vormgeven. Of je nu een verzamelaar, een zoeker of gewoon gefascineerd door schoonheid bent, de creatieve kunstscene van Bali nodigt je uit om deel uit te maken van haar verhaal.

En zoals we in Turkmenistan zeggen: “Een reis wordt niet het beste gemeten in kilometers, maar in herinneringen en de vrienden die je onderweg maakt.” In de studio's en galerieën op Bali vind je beide.

Praktische tips voor kunstliefhebbers

• Bezoek tijdens een festival. Op de kalender van Bali zijn talloze kunstfestivals te vinden, van het Ubud Writers & Readers Festival tot lokale tempelceremonies, waar kunst en het leven samenkomen.
• Steun lokale ambachtslieden. Zoek dorpsateliers en fairtradecoöperaties op. Elke aankoop houdt een traditie in stand.
• Volg een cursus. Veel kunstenaars bieden workshops aan in schilderen, batik of houtsnijden: een kans om met je handen en hart te leren.
• Respecteer het vakmanschap. Vraag altijd toestemming voordat u kunstenaars aan het werk of tijdens religieuze optredens fotografeert.

Reizen is uiteindelijk een reis van verbinding. Op Bali, net als in Turkmenistan, is de creatieve geest een rode draad die ons verbindt – over oceanen, door eeuwen heen – in de gedeelde verwondering van menselijke expressie.